การเผานาข้าวและปัญหาฝุ่น PM 2.5



การเผานาข้าวและปัญหาฝุ่น PM 2.5
 
      การเผาในที่โล่งในภาคการเกษตร เป็นสาเหตุสำคัญที่ก่อให้เกิดปัญหามลพิษทางอากาศและฝุ่น PM 2.5 ที่มีผลกระทบต่อสุขภาพประชาชนชาวไทย โดยการเผาตอซังและฟางข้าวเพื่อเตรียมพื้นที่ปลูกในฤดูกาลต่อไป เป็นปัญหาสำคัญในระดับประเทศ เพราะมีพื้นที่ปลูกข้าวมากถึง 70 ล้านไร่ต่อปี ทำให้ปริมาณมวลชีวภาพในพื้นที่นาที่สามารถเผาไหม้ได้อาจมีมากกว่า 30 ล้านตัน ดังนั้น การลดปริมาณการเผาตอซังและฟางข้าวจึงเป็นเป้าหมายที่สำคัญในการบริหารจัดการปัญหาฝุ่น PM 2.5 ของภาครัฐร่วมกับประชาชนในพื้นที่แม้การเผาเป็นการเตรียมพื้นที่ปลูกที่เร็วและมีต้นทุนต่ำ สามารถกำจัดเศษพืชและจัดการวัชพืชอย่างได้ผล แต่มีผลกระทบทำให้ในระยะยาวดินจะขาดความอุดมสมบูรณ์เพราะการเผาทำให้สูญเสียธาตุอาหารแทนที่จะได้ย่อยสลายกลับคืนไปสู่พื้นดินและเป็นประโยชน์ต่อการปลูกในฤดูกาลต่อไป 

      ทั้งนี้ ชาวนาบางส่วนยังเลือกที่จะเผาก็เพราะต้องการเตรียมพื้นที่ให้ได้อย่างรวดเร็ว ด้วยการหมักฟางในนาให้ย่อยสลายก่อนการไถกลบต้องใช้เวลานาน โดยเฉพาะอย่างยิ่งในพื้นที่ชลประทานที่มีการปลูกข้าวนาปรัง ชาวนาอาจมีเวลาจำกัดเพียง 10-15 วันที่จะเตรียมพื้นที่นาให้เสร็จเพื่อให้สามารถรับน้ำชลประทานที่จะปล่อยมาให้ได้ทันตามกำหนดเวลาที่ได้ตกลงกันไว้ในระดับชุมชน ในขณะที่ชาวนาบางส่วนเลือกการเผาด้วยเหตุผลของความสะดวกและต้นทุนต่ำ แต่ก็มีชาวนาอีกจำนวนมากที่ไม่เผาและเลือกที่จะใช้วิธีการอื่นๆที่อาจมีต้นทุนมากกว่าแต่ให้ผลตอบแทนสุทธิโดยรวมที่คุ้มค่ากว่าการเผา

      วิธีทางเลือกอื่นๆที่ควรได้รับการต่อยอดสนับสนุนและพัฒนาทั้งด้านนวัตกรรมและเทคโนโลยี การถ่ายทอดองค์ความรู้ ตลอดจนจัดมาตรการสนับสนุนต่างๆ เพื่อให้สามารถขยายผลส่งเสริมให้ใช้เป็นทางเลือกที่มีประสิทธิภาพสูงได้อย่างกว้างขวางมากขึ้น ได้แก่ 
• การเพิ่มมูลค่าทางเศรษฐศาสตร์ให้กับฟางข้าว เช่น การนำไปใช้เพาะเห็ด ทำปุ๋ยหมัก ทำเป็นผลิตภัณฑ์หัตถกรรม และเป็นอาหารสัตว์
• เครื่องจักรกลการเกษตรในการเก็บเกี่ยวฟางและตอซังข้าว การขนส่ง และระบบบริหารจัดการที่มีประสิทธิภาพ 
• นวัตกรรมเร่งการหมักเพื่อย่อยสลายตอซังและฟางข้าวได้อย่างรวดเร็ว เพื่อลดความจำเป็นที่จะต้องเผา 
• เครื่องจักรกลการเกษตรในระบบการปลูกข้าวบนพื้นที่ที่ไม่ต้องเผาตอซังและฟาง และในพื้นที่ที่มีการเตรียมน้อยมาก เช่น ข้าวนาหยอด 

     ในปัจจุบัน ประเทศไทยมีระดับความพร้อมของนวัตกรรมและเทคโนโลยีเพียงพอที่จะกำหนดเป้าหมายไม่ให้มีการเผาตอซังและฟางข้าวในพื้นที่ที่ปลูกเฉพาะข้าวนาปีได้ จึงควรเร่งรณรงค์ประชาสัมพันธ์ เสริมสร้างแรงจูงใจทั้งด้านจิตสำนึกและการสนับสนุนการลงทุน เพื่อให้นวัตกรรมและเทคโนโลยีที่มีอยู่สามารถเข้าไปใช้ได้จริงอย่างกว้างขวาง ลดปัญหาการเผาในที่โล่งในนาข้าวซึ่งเป็นสาเหตุสำคัญที่ก่อให้เกิดปัญหามลพิษทางอากาศและฝุ่น PM 2.5 อย่างยั่งยืน


จุดความร้อนที่เกิดจากการเผาในนาข้าว ในปี 2561 และ 2562 (ที่มา: GISTDA)


การเผาเศษฟางข้าวในนา เพื่อเตรียมพื้นที่ปลูกข้าวรุ่นต่อไปได้อย่างเร็ว เป็นต้นเหตุสำคัญของ
มลพิษทางอากาศในประเทศไทย (ที่มา: https://apps.sentinel-hub.com/sentinel-playground/)


การเก็บรวบรวมฟางข้าวเพื่อนำไปใช้ประโยชน์อื่น ๆ เช่น อาหารสัตว์ แทนการเผาทิ้ง
ช่วยลดปัญหามลพิษทางอากาศได้ที่ต้นเหตุ (ที่มา: นาข้าวในเมือง Jeongu สาธารณรัฐเกาหลี)



ความคิดเห็น

แสดงความคิดเห็น

โพสต์ยอดนิยมจากบล็อกนี้

ทําไมฝุ่นเข้มข้นในตอนเช้า ?

รูปภาพ
ทําไมฝุ่นเข้มข้นในตอนเช้า ?           หลังพระอาทิตย์ตกดินไปแล้ว แผ่นดินจะถ่ายเทความร้อนด้วยการแผ่รังสีกลับสู่ท้องฟ้า ทำให้อุณหภูมิของพื้นดินลดลงอย่างรวดเร็ว  เร็วกว่าอุณหภูมิของอากาศที่อยู่เหนือพื้นเสียอีก            ในกรณีที่ลมสงบและอุณหภูมิของอากาศบริเวณผิวพื้นต่ำกว่าอากาศเบื้องบน จะเกิดปรากฏการณ์การผกผันของอุณหภูมิใกล้ผิวพื้น (surface thermal inversion) จะปิดกั้นการลอยตัวของอากาศระดับพื้นทำให้ระบายฝุ่นไม่ได้   ปรากฏการณ์นี้จะเข้มข้นมากขึ้นเรื่อยๆจนถึงรุ่งสาง             ในเวลาเช้า เมื่อมนุษย์เริ่มมีกิจกรรมหุงหาอาหาร หรือ การจราจร ฝุ่นที่เกิดขึ้นจะมีความเข้มข้นสูงเพราะไม่สามารถระบายได้  แต่หลังจากสิบโมงเช้าแผ่นดินจะร้อนพอที่จะสร้างการยกตัวของอากาศทำให้เกิดลมซึ่งจะสลายปรากฏการณ์การผกผันของอุณหภูมินี้ไป  ความเข้มข้นของฝุ่นที่ระดับพื้นจะลดลง              ด้วยเหตุนี้ ในวันที่มีค่าความเข้มข้นฝุ่นสูงๆ  เราไม่ควรออกกำลังกลางแจ้งในช่วงเช้า แต่ควรทำในช่วงบ่ายถึงเย็น  นอกจากนี้ควรหลีกเลี่ยงการเผาชีวมวลทุกประเภทในเวลากลางคืนถึงเช้า สามารถดาวน์โหลดเอกสารได้ที่ https://www.dropbox.com/sh/wevn5oj7
อ่านเพิ่มเติม

PM 2.5 เข้าสู่ร่างกายอย่างไรและผลกระทบต่อสุขภาพ

รูปภาพ
PM 2.5 เข้าสู่ร่างกายอย่างไรและผลกระทบต่อสุขภาพ ฝุ่นละอองในอากาศประกอบด้วยสารหลายชนิด และมีขนาดต่างๆกัน เมื่อเราหายใจเข้าไป ฝุ่นละอองที่มีขนาดใหญ่กว่า 2.5 ไมครอน จะถูกดักจับที่ทางเดินหายใจส่วนบน ในขณะที่สารที่เล็กกว่า 2.5 ไมครอน (PM 2.5) สามารถเคลื่อนลงไปทางเดินหายใจส่วนล่าง ผลการทดลองในหนูพบว่า ขนาดฝุ่นละอองยิ่งมีขนาดเล็กยิ่งสามารถกระจายไปในส่วนลึกของเนื้อปอดได้มาก และเป็นบริเวณกว้าง ซึ่งฝุ่นขนาดเล็กจะสามารถผ่านผนังถุงลมเข้าสู่กระแสเลือด และกระจายไปที่อวัยวะอื่นๆ เช่น ไต และตับ ทำให้เกิดการอักเสบ, เพิ่มปริมาณสารอนุมูลอิสระ, หลอดเลือดแข็งและอุดตัน และการทำงานของอวัยวะต่างๆลดลง นอกจากนี้ PM 2.5 อาจทำลายเซลล์ผิวหนังและแทรกผ่านทางผิวหนังเข้าสู่ร่างกายได้ ผลกระทบต่อสุขภาพเมื่อสัมผัส PM 2.5 ผลกระทบต่อสุขภาพระยะสั้น ได้แก่ ปวดและเวียนศีรษะ ระคายเคืองตา ตาแดง ระคายเคืองผิวหนัง ผลต่อทางเดินหายใจ เช่น ไอ หายใจลำบาก ปอดและหลอดลมอักเสบ ผลกระทบต่อสุขภาพระยะยาว ได้แก่ ผลต่อระบบประสาท เช่น ปวดศีรษะ วิตกกังวล เพิ่มความเสี่ยงโรคหลอดเลือดสมอง ทำให้เกิดอัมพาต เพิ่มความเสี่ยงหลอดเลือดหัวใจอุดตัน และหัวใจ
อ่านเพิ่มเติม

ใครคือกลุ่มเสี่ยงด้านสุขภาพของ PM 2.5

รูปภาพ
ใครคือกลุ่มเสี่ยงด้านสุขภาพของ PM 2.5        แม้ว่ามลภาวะทางอากาศจะมีผลกระทบต่อประชากรในทุกพื้นที่ ทุกอายุ ทุกสังคม แต่มีแนวโน้มที่จะทำให้เกิดความเจ็บป่วยและเสียชีวิตในกลุ่มเสี่ยงบางกลุ่มมากกว่าบุคคลทั่วไป ซึ่งขึ้นอยู่กับปริมาณมลภาวะที่สัมผัส        ปัจจัยภายนอกทางสิ่งแวดล้อมอื่นๆและปัจจัยภายในที่เป็นความเสี่ยงทางด้านชีวภาพ เช่น  • ประชาชนที่อาศัยอยู่แถบทวีปแอฟริกา เอเชีย และตะวันออกกลาง จะได้รับอากาศที่มีปริมาณสารมลพิษมากกว่า จึงเกิดผลกระทบด้านสุขภาพมากกว่าบริเวณอื่นๆของโลก  • ประชาชนที่อยู่ในพื้นที่ใกล้แหล่งกำเนิดของสาร PM 2.5 เช่น บริเวณจราจรหนาแน่น, ใกล้โรงงานอุตสาหกรรม และแหล่งที่มีการเผาไหม้เชื้อเพลิง รวมถึงผู้ที่ทำงานหรือออกกำลังกายกลางแจ้งเป็นเวลานาน หรืออยู่ในอาคารที่ไม่ได้ปิดมิดชิดทำให้มีการหายใจเอาฝุ่นละอองเข้าไปมากขึ้น จะมีความเสี่ยงต่อสุขภาพเพิ่มขึ้น          นอกจากนี้ ปัจจัยภายในของแต่ละบุคคลที่เพิ่มความเสี่ยงของผลกระทบด้านสุขภาพจาก PM 2.5 ได้แก่  • ผู้สูงอายุ • เด็ก • ผู้ป่วยที่มีโรคประจำตัว [โดยเฉพาะโรคหัวใจ โรคปอด(เช่น โรคหอบหืด ,โรคถุงลมโป่งพอง ,โรคมะเร็งปอด),โรคอัมพา
อ่านเพิ่มเติม